تفأل – بخش یکم

نوشته زیر بخش اول از فایل صوتی سخنرانی منلی پی. هال درباره ریشه تاریخی و سازوکار تفأل است که به تدریج ترجمه و تقدیم خواهد شد.

منلی پی. هال

منشأ ورق بازی یا پاسور ناشناخته است. احتمال دارد که ورق بازی برای اولین بار در مشرق زمین تولید و استفاده شده باشد. چین با تاکید ادعا می کند که اولین خاستگاه ورق بوده است. ورق به اشکال مختلف به مدت بیش از هزار سال در چین استفاده می شده است, اما تا اوایل قرن چهاردم به اروپا وارد نشد. با گذر زمان انواع مختلفی از ورق به وجود آمده است.

احتمالاً تاروت ریشه هایی متفاوت از ورق پاسور دارد. به عقیده بعضی از مصرشناسان اولیه, بیست و دو کارد اصلی از مجموع هفتاد و دو ورق تاروت حاوی سمبل هایی هستند که در مصر باستان در مراسم آغاز عضویت (در انجمن) به کار می رفتند. بعضی معتقدند که این سمبل ها بر دیوارهای آن دسته از معابد مصر باستان که در آنها مراسم سرّی انجام میشد نقش بسته بودند, و بعضی معتقدند این سمبل ها در اشیای موجود در این معابد و در ابعاد و اشکال و تناسبات مختلف دیده می شدند, و نمایشگر دستورالعمل مراحل انجام مراسم آغاز عضویت بوده اند. بنا بر آموزه های مکتب فیثاغورث این کاردها دارای کاربرد قدسی یا پیشگویانه بوده اند.

مهم ترین و پر سابقه ترین کاربرد ورق به جز استفاده از آن برای بازی و سرگرمی, الهام گرفتن و پیشگویی است. بر روی شانه های ردای کاهنان باستانی پرستشگاه های اسراییل سنگ های پیشگو نصب شده بود, و به کمک این سنگها از خواست و اراده خدایان مطلع می شدند.

سپس نوبت به سنگهایی رسید که روی سینه لباس کاهن اعظم نصب می شد. اعتقاد بر این بود که این سنگها حاوی قدرتهای جادویی هستند. به عبارت دیگر, انسان همواره در تلاش بود تا از اراده و خواست خدایانش آگاه شود. اما هیچ ندایی از آسمان به آنها نمی رسید و کاهنان تنها حلقه ارتباطی بین خدایان و بشر زمینی بودند. برای کاهنان که عمدتاٌ انسانهایی عادی بودند بدون نیروها و توانمندیهای معنوی خاص و فراتر از دیگران, تصمیم گرفتن برای زندگی مردم, چه تک تک افراد و چه کل یک ملت دشوار بود. کاهنان دائماً مورد مشورت قرار می گرفتند و در نهایت برای یافتن پاسخ, برای پیدا کردن پل ارتباطی بین موضوع سوال و جهان معنوی علت و معلولیی که ما در آن زندگی می کنیم, ناچار به استفاده از راه و روشی برای ارتباط برقرار کردن با خدایان بودند.

یکی از نمونه های شکل گیری جادوی مقدس پیشگوی معبد دلفی است. در معبد دلفی کشف خواست و اراده الوهیت با کمک کاهنه ای انجام می شد که در حال خلسه رباعیات یا اشعار هشت مصرعی حاوی پاسخ به سوالات را بیان می کرد. پرسش های انسان فانی درباره انواع و اقسام موضوعات بود, موضوعاتی همچون ویژگی های شخصیتی, تصمیم های مهم, پرسشهای حرفه ای, ازدواج, مرگ و سرنوشت. فیثاغورث یکی از کسانی بود که در هنگام تولد سرنوشتش در معبد دلفی به درستی پیشگویی شد. در کتاب مقدس نیز اشارات بسیاری به پیشگویی و غیب گویی های وحی آمیز شده است. این وحی و الهامات در غالب ارتباط روحی بین انسان و نیروهای حاکم بر جهان ما رخ می داد.

جادو در شکل بدوی آن در سراسر زمین یافت میشد. برای وحشی ترین و بدوی ترین انسان ها تحلیل تصمیم نهایی به سرنوشت واگذار می شد, و سرنوشت به کمک پیشگویان آشکار می شد. پیشگویان برای این باور بودند که پایان کار همه ما در سرنوشت ما تعیین شده است. یافتن روشی برای دستیابی به این سرنوشت در طول زمان شکل گرفت. به نظر می رسد که در دوران بسیار قدیم, پیشگویی و تفأل به کمک تیر و کمان انجام می شده است. محل اصابت تیرها و شکل کلی که با اصابت همه تیرها پدیدار میشد حاوی معانی قدسی دانسته می شد.

در چین باستان حداقل از دو هزاره پیش از میلاد از استخوان برای پیشگویی استفاده می شد. بر استخوان پهن و مسطح حیوانات اشکالی حک می شد. این اشکال در خط نگاره چینی که ریشه تصویری دارد, و در غالب سوال و پاسخ احتمالی به این سوال بر روی استخوان حک میشد و سپس پشت استخوان در معرض حرارت قرار میگرفت. پاسخ سوال به کمک ترک های حاصله از حرارت و شکل و محل قرار گیری آنها استخراج می شد. روش پیشگویی دیگری که در چین باستان استفاده میشد این بود که ترکه های نازک در داخل یک لوله بامبو قرار میگرفت و پس از تکان دادن لوله بامبو, ترکه ها تک تک کشیده میشد. تفأل بر اساس ترتیب خارج شدن ترکه ها که هر یک حرفی بر آن نقش بسته بود انجام می گرفت.

همچنان که در زمان پیش می رویم به روش متاخرتری برای پیشگویی بر می خوریم, روشی که بسیار پر اهمت است: پیشگویی با تاس. مردم باستان چه در مشرق زمین و چه در مغرب زمین انواع مختلفی از تاس را به این منظور به کار می گرفتند. باستان شناسانی که در اورشلیم به حفاری مشغول بودند در لایه های باستانی این شهر به کنده کاریهایی بر روی سنگفرش ها دست یافتند که احتمالاً برای بازی یا پیشگویی به کمک تاس استفاده می شدند. در انجیل آمده که سربازان رومی برای تصاحب ردای مسیح قرعه کشیدند. قرعه کشیدن به این ترتیب در مواردی که پاسخ روشنی در دسترس نبود, روشی برای تعیین مالکیت شد. قرعه کشیدن همچنین در مواردی که معلوم نبود گناهکار چه کسی است و بیگناه چه کسی, روشی برای اتخاذ تصمیم نهایی شد.

ادامه دارد…